Louis Vuitton/लुइस भिटोनको जीवन
सन् १८२१ अगस्त ४मा लुइस भिटोन (Louis Vuitton)लुइस भिटोनको जीवनको जन्म हुन्छ । लुइस भिटोन एउटा गरिब परिवारमा जन्मिएका बालक थिए । यिनी फ्रान्सको आसे (Anchay)नामको गाउँमा जन्मिएका थिए । यिनको बुबाको नाम जिविएर भिटोन(Xavier Vuitton) र उनको आमाको नाम क्रोनी भिटोन(Coronne Vuitton) थियो ।लुइस भिटोनको बुबा एउटा किसान र उनको आमा चाँही टोपी (Hats)बनाएर आफ्नो घरको खर्च चलाउने गर्दथे । किनभने लुइस भिटोनको आर्थिक स्थिति कमजोर भएको कारणले पढाई छोडेर धेरै जसो समय आफ्नो बुबा सगँ खेतमा बिताउनु पर्दथ्यो ।
सन् १८३१ मा जुन समयमा लुइस भिटोन मात्र १०वर्षका थिए । त्यस समयमा उनको आमा क्रोनी भिटोनको मृत्यु हुन पुग्दछ ।केही समय पछि उनको बुबाले अर्को बिबाह गर्दछन् । लुइस भिटोनको सौतेनी आमा उनस् धेरै दुख दिने गर्दथिन ।त्यसको बाबजुत पनि उनको बुबाले उनीको सौतेनी आमालाई केही पनि भन्दैन्थे । त्यसको साथसाथै खाने कुरामा पनि समस्या भएपछि सन् १८३५मा लुइस १३वर्षको उमेर मा भिटोन रातीको समयमा कसैलाई केही नभनेर घर छोडेर भागेर पेरिस तिर जान लाग्छन् । किनभने त्यो समयमा लुइसले धेरै पटक सुनेका हुन्छन् ।
पेरिसमा धेरै काम पाइन्छ ।तर सोचे जति पेरिस (Paris)जान लुइस भिटोनलाई का सजिलो थियो र ?किनभने आसे बाट पेरिस(Paris to Anchay) जानलाई २९२माइल्स थियो । तर त्यति टाढा जानलाई लुइस भिटोन सगँ पैसा थिएन । त्यसकारण लुइसलाई बाध्य भएर पैदल हिड्दै जानु पर्ने हुुन्छ । उनी बाटोमा कतै काम गर्थे । र जसले गर्दा उनलाई खानको लागी सजिलै होस् भनेर कुनै ठाउँमा त उनी भोकै रात बिताउनु पर्थो ।उनी कहिले गाउँ र कहिले जंगलमा पनि रात बिताउन बाध्य हुन्थे । यस्तो शिलशिला २वर्ष सम्म चल्छ ।अन्तमा आएर सन् १८३७ मा लुइस भिटोन पेरिस पुग्दछन् ।
उनको अहिले फोकस भनेको जुनसुकै काम पाए पनि खानको लागी गर्ने ।ठ्याकै त्यस समयमा पेरिसमा रेलवे सेवा भर्खरै- भर्खरै शुरुवात भएको थियो । त्यो समयमा एक ठाउँबाट अर्को ठाउँमा जादाँ रेलमा आवतजावत गर्दथे । त्यसको साथै सामान राख्न पर्दथ्यो । र त्यसबेला सामान राख्नको लागी बक्सको प्रयोग हुने गर्दथ्यो । र त्यस क्षेत्रमा बक्स बनाउने व्यक्किो भेरै आवश्यकता रहेको थियो । र ठ्याकै उनले हेल्परको काम बक्स बनाउने हेल्प।को काम पाउँछन् । यो लगभग लुइस भिटोनले १६वर्ष सम्म एकदमै मन लगाएर गर्दछन् । सन् १८५२मा लुइस भिटोनको जीवन नै पुरै परिवर्तन हुन्छ ।
लुइसको कामो चर्चा लगायत उनले बक्स धेरै राम्रो भएको कारणले फ्रान्सकोEmperor Napoleon-III को श्रीमती Empress Eugenieलाई लुइस भिटोनको काम असाध्यै मन परेर उनले लुइसलाई पर्शनल बक्स मेक्स राख्छीन् । लुइसको सबै क्लाइट उच्च स्थान र ठुला व्यक्तिहरु सगँ सिधै लुइस सगँ क्नट्रयाक रहने गर्दथे ।
सन् १८५४,२२,अप्रेल मा विवाह गर्छन् ।केही समयपछि Rue Neuve-Des-Capucines मा एउटा ठाउँ खोजेर आफ्नो सप खोल्छन् । र त्यहि आफ्नो घर पनि खरिद गर्दछन् । सन् १८५९मा लुइस भिटोनकोFlat-top trunks को demand माग धेरै बढ्दै गइरहेको थियो । त्यस समय महिलाहरुले ह्यान्ड ब्याग एकदमै र गरुंगा प्रयोग गर्ने गर्दथे । जसले गर्दा उनीहरुलाई ब्याग पकडन असहज हुने हुने गर्दथ्यो । र क्यानभ्यास को प्रयोग गरेर लाइटवेट र स्टाइलिस ह्यान्ड ब्याग निकालि दिन्छन् । जसले गर्दा लेडिज ह्यान्डब्यागको माग पनि धेरै बढ्छ । त्यो समयमा लुइस भिटोन यस्तो कार्यहरु गरिरहेकाथिए । सबैको लागी नयाँ आविष्कार जस्तै थियो । त्यहि भएर जनाले जति पनि पैसा खर्च गर्न तयार थिए ।
सन् १८६९मा एकदमै ठुलो इभेन्ट हुदै थियो । जसमा स्वेज नहरको उत्घाटन हुदै थियो । जसमा टे«ड,ट्राबलको नयाँ बाटोहरु दुनिया भरिमा खुल्दै थिए । त्यस इभेन्टमा लुइस भिटोनको ट्रावेल ब्याग र ट्रङसको छुटै उज्यालो देखियो । फ्रान्सका सबै विशिष्ट व्यक्तिहरु एल.भि.(LV) ब्याग र ट्रङस लिएर पुगेका थिए । जसले गर्दा एल.भि.ब्राण्ड अनतराष्ट्रिय रुपमा चिनिन्न पुग्छ । त्यहि भएर ठुला ठुला राजा,महाराजा विशिष्ट व्यक्तिहरुको मन मुटुमा बस्न सफल भएको थियो ।सबै तिर एल.भि.को माग पनि तिव्र गतिमा बढिरहेको थियो ।
सन् १८७०मा Franco-Prussian Warशुरु हुन्छ । र यस समयमा हजारौ व्यक्तिहरु सगँ आफ्नो घर,पसल सबै छोडेर क्याम्पसमा बस्न बाध्य हुन्छन् । त्यस समयमा सबै सामानहरु,पसलका सामानहरु चोरी तोडफोड गरिएको हुन्छ । सन् १८७१ मा वार सकिन्छ ।त्यस समयमा लुइस सगँ केही बचेको हुदैन् । केही वर्ष पछि एल.भि. को उत्पादनको नक्कल हुन थाल्यो । फेक उत्पादन बजार भित्र धेरै भित्रिन थाल्छन् ।जसले गर्दा एल.भि.को व्यवसायलाई धेरै मात्रा नोक्सान बेहोर्नु परिरहेको थियो । यस समयमा लुइसका छोराले भन्छन् । हाम्रो उत्पादनमा यस्तो बस्तु थप्नु पर्छ ।जसले गर्दा हाम्रो सामान चिनियोस् ।
र कसैले पनि नक्कल गर्न नसकोस् । त्यसक्रममा लकिङ सिस्टम(Locking System) Tumbler Lock को सिस्टम विकास गर्दछन् । जसले गर्दा यस एल.भि.को लक सिस्टमकोे कसैले कपी गर्न सकिरहेका थिएनन् । जसले गर्दा अझै धेरै मात्रामा धनी व्यक्तिहरुको वेस्ट ब्राण्ड बन्दै गयो । जसले गर्दा बजारमा सक्कली,नक्कली एल.भि.ब्राण्ड चिन्न सजिलो हुन थाले ।
लुइस भिटोनले सन्१८८९मा गोल्ड मेटल पेरिसमा पाउँछन् ।
त्यसपछि सन् १८९२मा लुइस भिटोनको बे्रन क्यान्सरको कारण मृत्यु हुन्छ । त्यस लुइस भिटोन पछि सबै कार्य भार उनको छोरा जर्ज भिटोन(George Vuitton) माथी आउँछ । जर्ज भिटोनले आफ्नो बुबा लुइस भिटोनको समझनामा “L” ,”V” आफ्नो उत्पादन उत्पादनमा फेमस एल.भि.मोनोग्राम र फ्लोरल पैटर्न पनि दिन्छन् । अहिलेको समयमा एल.भि.को ब्यागहरु १५ १५लाख सम्मको आउन थालेका छन् ।