Lebanon/लेबनान
लेबनान लाई आधिकारिक तौरबाट लेबनान गणराज्य भन्ने गरिन्छ । यो देश एशियाको पश्चिममा भुमध्य सागरको पूर्ति तटमा स्थित छ । लेबनान देश एउटा सुन्दर देश मानिन्छ । लेबनानमा रातीको समयममा एउटा जन्नत भन्दा कम देखिदैन । लेबनानको सिमा दक्षिणमा इजरायल र पूर्वमा सिरिया सगँ जोडिएको छ । सिरिया र इजरायलको बारेमा सबैलाई थाहा भाको कुरा हो । सिरियामा अहिलेको दिनहरुमा हमला भइराख्छन् । यहि कारणले गर्दा लेबनान घुम्नको लागी जो पनि डराउँछ । लेबनानको कुल क्षेत्रफल १०,४५२वर्ग किलोमिटर रहेको छ ।
यहाँको जनसङख्या लगभग ६८लाख रहेको छ । अरब देशहरुको एउटा यस्तो खास कुरा हुने गर्दछ । रेगिस्तान र उट जहाँ पनि देख्न पाइन्छ । तर लेबनान त्यस्तो देशमा पर्दछ । नत उट नै देख्न पाइन्छ । नत रेगिस्तान नै देख्न पाइन्छ । लेबनान एक्लो अरब र एशिया देश हो । जहाँ बिल्कुलै रेगिस्तान छैन । पुरै दुनिया लेबनान देशलाई फरक मान्ने गर्दछन् । साथै यस देशका नागरिक आफै मान्ने गर्दछन् । कि लेबनानको दाजोमा कसैले गर्न सक्दैनन् । लेबनानको नाम त्यस्ता देशहरुको सुचिमा राखिएको छ । जुन विश्वमा सबै भन्दा पुरानो मानिन्छ । लेबनानको नाम ४हजार भन्दा पनि धेरै वर्ष अगाडि देखि अझै पनि फैरिएको छैन्
लेबनान एउटा सुन्दर देश हुनुको साथसाथै एउटा खुसाल देश पनि मानिन्छ । यहाँको मानिसहरुको लाइफ स्टाइल धेरै फरक छ । यहाँ बस्ने हरेक व्यक्ति लक्जरी जीवन जिउन मन पराउछन् । यहाँको संस्कृति यति धेरै उच्च रहेको छ । कि लेबनानको नागरिकहरु पैसा खर्च गर्न कत्ति पनि पछाडि रहदैनन् । वास्तवमा लेबनान देश मिडल लिस्टमा रहेको छ । तर पनि यहाँको रहन सहन वेस्टर्न कलचर सगँ मिल्छ । तर पनि लेबनान देश सगँ यति धेरै पैसा काहाँबाट आउँछ ?लेबनान एउटा सानो देश भएता पनि यति धेरै पैसा ल्याउँछन् ।
कहाँबाट ?लेबनान देशमा सुन खानी भएको कारणले गर्दा यहाँ बनाइएको विभिन्न प्रकारका गहनाहरुलाई अरु देशहरुमा निर्यात गरिन्छ । जसले गर्दा यो देश धनि मानिन्छ । लेबनान को राजधानी बेरुत शहरमा पर्दछ । यस देशको सबै भन्दा ठुलो शहर भनेर बेरुत शहरलाई मानिन्छ । बेरुत शहरलाई लेबनान शहरको शान मान्ने गरिन्छ । बेरुत दुनियाको सबैभन्दा पुरानो शहर पनि मानिन्छ । यो शहरलाई ५००० वर्ष पुरानो शहर भनेर पनि चिनिन्छ । सन् २०१४ मा लेबनान सबै भन्दा धेरै भिजिट गर्ने वाला देश बनेको थियो ।र सबै भन्दा धेरै पर्यटकहरु बेरुत शहरमा आएका थिए ।
यो कुरा मा न्यूयोर्कलाई पनि पछाडि छोडेको छ । लेबनानको इकोनोमी को १०प्रतिशत बेरुत शहरमा आउने पर्यटकहरुबाट नै आउने गर्दछ । किनभने यस शहरको खास कुराले गर्दा जस्तै सस्कृति राजनिति अर्थव्यवस्था,अर्थव्यवस्था र पर्यटनको केन्द्र मान्ने गरिन्छ यस देशको जनसङख्या लगभग १०लाख को करिब मान्ने गरिन्छ । पर्यटकहरुले सबैभन्दा धेरै मन पराउने लेबनानको राजधानी बेरुतलाई हो । किनभने यहाँ हेर्नको लागी लेबनान देशसगँ जोडिएको कैयौ चिजहरु छन् ।
जस्तै यहाँको मियुजियम यदि बेरुत शहरलाई आधा रातीमा पनि घुम्न जाने हो ।भने सबै तिर होहल्ला नै सुनिन्छ । बेरुत शहरलाई इतिहासमा ७पटक नष्ट गरिएको थियो । तर प्रत्येक पटक यो शहर एउटा सुन्दर शहर भएर मानीसहरुको सामुने आएको हो । आज यो शहर दुतियाको उत्कृष्ट किनमेलको कुरामा १०नम्बरमा आउने गर्दछ ।लेबनानको रात्री लाइफ सबै भन्दा फरक रहेको छ । त्यहि कारणले गर्दा यहाँको बार लेबनानको स्काई बार दुनियाको १नम्बर सुचिमा आउने गर्दछ ।
जसरी खानाहरुमा मसलाहरु राखिन्छ । त्यसैगरि लेबनान देशमा पनि मसला राखिन्छ । यहाँको संस्कृति फरक भएता पनि खानाको स्वाद हाम्रो देशको जस्तै रहेको हुन्छ । यहाँ तिल,चनाको दाल,हरियो तरकारी रोटी जस्ता अनाजहरुलाई धेरै मन पराउने गरिन्छ । लेबनानको खानेकुरालाई दुनिया भरिको सबै भन्दा पुरानो खाना भन्ने गरिन्छ । यहाँ खसीको मासुलाई पनि धेरै मन पराइन्छ । यहाँ खसीको मासु एकदमै राम्रो स्वादिष्ट मान्ने गरिन्छ ।
लेबनानमा खसीको मासुलाई जमिनको भित्र गाडेर बनाइने गरिन्छ । लेबनान देशका नागरिक फरक सोचका हुने गर्दछन्। यहाँको मानीसहरुको सोच्ने तरिका एकदमै अलग छ । लेबनानका मानीसहरु ब्लेजर(Blazer)लगाउन एकदमै मन पराउँछन् । लेबनानमा १०जनामा ८जनामा ब्लेजरमा नै देखिन्छन् । लेबनान अरबको पहिलो यस्तो देशमा पर्दछ । जसले आफ्नो देशका नागरिकहरु लाई पहिलो पटक रेडियो सुन्नर टेलिभिजन हेर्नको लागी आजादी दिएको छ । अर्को यस देशको महिलाहरुलाई पनि जति धेरै स्वतन्त्रता दिइएको छ ।
अरु अरबियन देशमा दिएको छैन । वर्तमान समयमा ६०प्रतिशत मुस्लीम र ४०प्रतिशत ईसाई धर्म मान्ने मानीसहरु छन् । लेबनानमा अरबी आधिकारिक भाषा बोलीन्छ । यहाँ इसाई धर्मलाई मान्ने मानीसहरु सबै भन्दा धेरै थिए ।तर पछि इस्लाम धर्मको प्रचारप्रसार पछि मुस्लिम धर्म मान्ने मानिसहरु धेरै भएका छन् । यस देशमा परम्परालाई राम्रो सगँ पालना गर्ने गरिन्छ । शुभ र असुभलाई एकदमै मान्छन् । लेबनानका नागरिकहरुले अर्को कुरा यदि लेबनान देशका मानीसहरुको कुनै जुत्ता चप्पल उल्टो भाको छ ।भने आफ्नो सम्झेर सीधा गर्नु पर्ने हुन्छ ।
किनभने यहाँको मानीसहरुले उल्टो चप्पल वा जुत्तालाई सबै भन्दा ठुलो असुभ मान्न् गर्दछन् । लेबनानको मानीसहरुको घरमा आएका पाहुनाहरुलाई संसकारको रुपमा नमस्ते भन्ने गरिन्छ ।जस्तै हाम्रो नेपालमा नमस्ते भन्छौ । कोही पाहुना घरमा आए भने आफु भन्दा अजग्रहरु देखीम भने । सामान्यता सबै देशहरुमा पसल वा दुकानहरुमा जादाँ हाई,हेलो स्वागत छ भनेर भनिन्छ । तर लेबनानमा यस्तो छैन् ।
दुकानहरुमा आएका ग्राहकहरुलाईKhalliha Alaynaभनेर तिनिहरुको स्वागत गर्ने गरिन्छ ।लेबनानमा एउटा पर्वत सृंखला रहेको छ ।जसको उचाई २५००मिटर रहेको छ । लेबनान देशको सबै भन्दा लामो नदीको नाम लिटानी नदी (Litani River)हो । जुन १४० किलोमिटर लामो छ । लेबनानको सबै शहरहरु प्राय लिटानी नदिको आसपास रहेका छन् । सामान्य तया लेबनान देशको मौसम प्राय घुम्नको लागी सधै राम्रो मानिन्छ । त्यैपनि सबै भन्दा उत्तम समय नोबेम्बर र डिसेम्बरलाई अझै राम्रो मानिन्छ ।
यदि लेबनान देशमा कोहीले आत्महत्या गर्ने प्रयास गर्छ । भने त्यो व्यक्ति देखि टाढा हुनु नै राम्रो हुन्छ । किनभने कोही व्यत्तिःले आफुलाई क्षति पुराउने वा घरको उच्च तलाबाट हाम फालेर कसैको मृत्यु भएमा गाडी जा कारको मालीकलाई यसको लागी दण्डित गरिन्छ । यसको साथै लेबनानमा कानुन विपरित गएर कसैले रेप गरे पछि भिक्टीम सगँ बिहे गर्छ ।
भने कुनै सजाय दिइदैन । सन् १९४५मा एउटा यस्तो कानुन बनाइयो । यस देशमा अरु देशको झन्डा लहराउन पनि पाइदैन । लेबनान मा जानको लागी कुनै व्यक्तिको सबै कागजातहरु उपलब्ध छन् । भने ३०दिन भित्र लेबनानको लागी भिषा लाग्दछ । यदि एक जना व्यक्तिलाई घुम्नको लागी ७देखि ८दिनको समयमा ८०हजार देखि ९५हजार सम्म खर्च लाग्ने गर्दछ । यस देशको करेन्सीLebanese Poundहो ।