Adolf Hitler/तानाशाही र सन्की एडोल्फ हिटलर
एडोल्फ हिटलरको जन्म २० अप्रेल १८८९मा आस्टियामा भएको थियो । आस्टिया जुन प्रथम विश्व युद्धको कारण बनेको थियो । हिटलरकोे बुबाको नाम अलोइस हिटलर र आमाको नाम क्लारा हिटलर थियो । हिटलरको बाल्यका एकदमै गरिबीमा हुर्केको थियो । विश्वमा तानाशाहीको कुरा गर्नुपर्दा हिटलरको कहानीलाई मिसाल मान्ने गरिन्छ ।
तानाशाही र सनकी भएको हिटलरको कारणले इतिहासमा विश्वलाई एउटा युद्ध स्थलमा लगेको थियो । दोस्रो विश्व युद्धमा भयानक तर संघार र विनाश भएको थियो । त्यसको शुरुवातीमा जर्मनीका तानाशाही एडोल्फ हिटलरले सन् १९३८मा आस्टियामा हमला गरेको थियो । वास्तवमा हिटलरले आस्टिया देखि लिएर अन्य युरोपिय देशहरुमा आक्रमण गर्नुको पछाडी कैयौ कारणहरु थियो । तर ति कारणहरु मध्ये २ वटा प्रमुख थियो
१.जर्मनीका अन्य वासीन्दा लगायत हिटलरको भनाई थियो । कि प्रथम विश्व युद्धको समाप्तिमा भएको वर्सायको संन्धिमा जर्मनी सगँ अन्याय भएको छ ।
२.अर्को डुलो यहुदी र स्लाम जस्तो धर्म मान्ने वा समुदायको मानीसहरु सगँ नफरत वा घिर्ना हिटरले गर्दथ्यो ।
जर्मनीलाई सफा रगत भएको जर्मनीहरुको देश बनाउँन चाहन्थ्यो । हिटलरको भनाई थियो । कि प्रथम विश्व युद्धमा जर्मन सगँ भएको अन्यायमा जर्मनीमा बसिरहेका यहुदीहरुको मुख्य भुमिका थियो । यस्तो गर्नुमा हिटलरको एउटा सनकी पना मानिन्छ । भन्ने गरिन्छ । हिटलरको शासन कालमा यहुदीहरुलाई कर अत्याचार गर्ने गरिएको थियो ।
यहुदीहरु वा समुदायहरुद्धारा लेखिएको पुस्तकहरु,रेडियो रेकर्डहरुलाई नष्ट गरिदिएका थिए । हिटलरको यस्तो खालको अत्याचारमा पर्ने पिडितहरु मध्ये महान वैज्ञानिक अल्र्वट आइस्टाइन पनि पर्दथे । हिटलरको अत्याचारबाट बच्नको लागी जर्मनी छोडेर इंग्लैंडमा गएर शरण लिन पुग्दछन् । हिटलरले युरोपमा विजय गर्नको लागी आस्टियाबाट शुरुवात गर्दछन् ।
सन् १९३९मा जर्मनीले पोलैंडमा आक्रमण गर्दछ । त्यसको साथै विश्वयुद्धको आगाज भएको थियो । युद्धको शुरुवाती अवस्थामा हिटलर बलियो स्थितिमा थियो । सन् १९४०मा जर्मनीको आस्टिया,इटली,नर्वे सम्म पश्चिमी युरोप देशहरुमा अधिकार जमाई सकेको थियो । तर ब्रिटेन जर्मनीको विरोध गरिरहेको थियो ।
तर हिटलरको समयमा जर्मनी सगँ एउटा शसक्त सेनी थियो । जसको हिटलरले पुरै फाइदा लिने गर्दछ । जर्मनीलाई जसलाई पुरै रुपको साथ सोवियत सघंले दिन्छ । खासमा सोवियत संघ एउटा पारस्परिक गैर आक्रमण समझौतामा हस्ताक्षर गरेको थियो । त्यो हस्ताक्षरमा भनिएको थियो । दुई देश सोवियत संघ र जर्मन १०वर्ष सम्म एक अर्काको विपक्षमा कुनै प्रकारको सैन्य कार्बाही गर्ने छैनौ ।
यस सम्झौताको फाइदा यो हुन्छ । कि समयमा हिटलर पश्चिमी युरोपीय देशहरुमा आक्रमण गरिरहेको थियो । त्यो समयमा पुर्वी सोवियत सघं देखि हिटलरलाई सुरक्षा थियो । तर हिटलर तानाशाही भएको कारण कैयौ पश्चिमी देशहरुमा विजय पछि हिटलरको महत्वाकांक्षीले एउटा नयाँ अभियानलाई जन्म दिन्छ ।
आँपरेशन बारब्रोसा यस्तो अभियान थियो । जर्मनी र हिटलरको पतनको शुरुवात हुन्छ । आँपरेशन बारब्रोसा अभियानको बेला हिटलरले सोवियत सघंसगँ गरेको सन्धिलाई तोडेर सन् १९४१जुन २२मा आक्रमण गर्दछ । १मिलियन भन्दा अधिक जर्मन सैनिकहरुले १८००माइल लामो मोर्चाको साथ सोवियत संघमा आक्रमण गरेको थियो । र आँपरेशन बारब्रोसा शुरु गर्दछ । यस युद्धमा जर्मनीको सबैभन्दा ठुलो आक्रमण सेना शामिल थियो ।
जर्मनीले सोवियत सघंमा ३तिरबाट हमला गर्यो ।उत्तर तर्फ लेनिग्राड केन्द्र र मास्को दक्षिणमा युक्रेन,किनभने युद्धको लागी सोवियत सघंको तयारी अवस्थामा थिएनन् । जसको फाइदा हिटलरलाई मिल्न त मिल्छ । तर जति हिटलरले सोचेको थियो । त्यति मिल्दैन् । वास्तवमा भन्नुपर्दा हिटलरले सोपियत सघंको शक्तिलाई समझन गल्ती गरेको थियो । किनकि सोवियत सघंको Area अत्यधिक थियो । ठुलो क्षेत्रफलमा कब्जा गर्न त्यति सजिलो थिन ।
यस बाहेक सोवियतको क्षेत्रफलमा पर्ने हिउँले जर्मनी सैनिकलाई फरक चुनौति पेश गर्दछ । जर्मनी सैनिकलाई सोवियत सघंमा रहेको चिसोले धेरै गाह्रो भइरहेको थियो । भने उता सोवियत सघंलाई चिसोमा बस्ने बानी थियो । त्यहि भएर यस युद्धमा सजिलै सगँ सोवियत सघं अगाडी बढीरहेको थियो ।
स्टालिन ग्रादमा जर्मनीलाई कडा चुनौतीको सामना गर्नु पर्दछ । दोस्रो विश्व युद्धमा सबै भन्दा लामो समयमा चल्ने वाला युद्ध ग्रादको नै युद्ध थियो ।कुनै कारण त थियो होला ?जसले गर्दा हिटलरले समझौताको बाबजुत पनि सोवियत सघंमा आक्रमण गरिदियो ।
सोवियत सघंमा कब्जा गरेमा जर्मनीलाई कैयौ फाइदा हुने गर्दथ्यो ।
१.सोवियत सघंको विशाल क्षेत्रफल जर्मनीका वासिन्दाहरुलाई काम आउथ्यो ।
२.युक्रेनको जमिन योग्य क्षेत्र सम्पुर्ण जर्मनीलाई खाद्यको आवश्यकताहरु पुरा गर्न सक्षम थियो ।
३.अर्को कुरा गर्नुपर्दा सोवियत सघं स्लाम जनजातिको प्रमुख निवास क्षेत्र थियो । जसले गर्दा हिटलरलाई नफरत थियो ।
किनभने जर्मनीको सबै सैन्य संसाधान खर्च हुदै गइरहेको थियो । जसको कारण आर्थिक बोझ बढ्दै गइरहेको थियो । हिटलरको अवस्था दोस्रो विश्व युद्धमा विस्तारै विस्तारै कमजोर हुदै गइरहेको थियो । हिटलरको कमजोर अवस्थाको युगोस्लाविया जस्ता केही देशहरुले फाइदा उठाए । र नाजी सैनिकहरुलाई आफना सिमाबाट लखेट दिन्छन् ।
यसै विचमा जापानले मौका छोपेर पर्ल हार्वरमा हमला गरिदिन्छन् । यसको कारण यस विश्व युद्ध देखि बाहिर भएको अमेरिका समेत संलगन हुन्छ । अमेरिकाको नेतृत्वमा मित्र देशहरुले जर्मनी,जापान,जस्त धुरी देशहरुमा हमला गर्न शुरु गर्दछन् ।यद्धमा जर्मनीको अवस्था कमजोर भएपछि हिटलर भुमिगत बंकरमा बस्न बाध्य हुन्छन् ।
अल अलामी र स्टेलिग्राडमा पराजित पछि सन् १९४२को अन्तिम सम्म युद्ध जर्मनीको विपक्षमा भइसकेको अवस्था थियो । सन् १९४४जुनमा नाँरमैडीमा भित्र देशहरुको सफल आक्रमणको केही महिना भित्र मित्र देशहरुले पुरै युरोपको शहहरुलाई स्वतन्त्रता गराउन शुरु गरिसकेको थियो ।
त्यसै क्रममा सोवियतको सैनिक बर्लिन तर्फ बढिरहेको थिए । यस सबैको बिच २९ अप्रेलमा हिटलरले आफनो प्रेमिका इवा ब्राउन सगँ विवाह गर्दछन् ।सन् १९४५,अप्रेल ३०का दिन बिहानै हिटलरले आत्महत्या गर्दछन् । यस प्रकार इतिहासको सबै भन्दा ठुलो तानाशाह र सन्की व्यक्तिको अन्त हुन्छ ।